De GGZ aan zet
Het begeleiden van mensen met een doodswens is één van de kerntaken van de geestelijke gezondheidszorg (GGZ). Het bieden van zorg wordt complexer als de doodswens ondanks alle herstelpogingen persisteert en al helemaal als deze zich vertaalt naar een euthanasieverzoek. Met een dergelijk verzoek kunnen mensen vaak nog niet goed terecht in de GGZ. Dit heeft uiteenlopende redenen. Zo is de psychiatrie historisch en wereldwijd sterk gericht op preventie van zelfdoding. Meewerken aan de dood vraagt dus om een fundamentele cultuurverandering, niet iedereen zal daarin mee gaan. Daarbij is het beoordelen van een euthanasieverzoek inhoudelijk zeer complex. Tenslotte zijn er, naast inhoudelijke dilemma’s ook praktische en organisatorische problemen die opgelost moeten worden.
Wij zijn ThaNet
ThaNet is opgericht om de zorg voor mensen met een euthanasieverzoek of persisterende doodswens te verbeteren door een lerend netwerk te creëren voor en door zorgprofessionals die werken in GGZ-instellingen, ziekenhuizen en academische centra. De stuurgroep van het netwerk bestaat uit zorgprofessionals, onderzoekers en verschillende ervaringsdeskundigen. ThaNet heeft verschillende samenwerkingspartners zoals MIND, de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie, de Nederlandse GGZ, Expertisecentrum Euthanasie, 113 zelfmoordpreventie en de Nederlandse Vereniging voor Vrijwillig Levenseinde. Het netwerk krijgt in de eerste drie jaar financiële steun van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.
Hoe we dit gaan bereiken
- We organiseren met regelmaat (digitale) netwerkbijeenkomsten waar we goede lokale oplossingen een landelijk podium geven. Deze bijeenkomsten zijn bedoeld om expertise te delen en om zorgprofessionals te inspireren en met elkaar in contact te brengen.
- Eens per jaar organiseren we een symposium waar state-of-the-art kennis en wetenschappelijk onderzoek wordt gedeeld uit binnen- en buitenland. Ook hier zal ruimte zijn om uitgebreid kennis te maken en ervaringen te delen.
- We bouwen een website waar we alle kennis over persisterende doodswensen en euthanasie op psychische grondslag bundelen. Ook delen we nieuws, onderzoek, goede lokale voorbeelden en evenementen via linkedin en onze nieuwsbrief.
- We schrijven praktische handleidingen voor ingewikkelde onderdelen van de zorg voor mensen met een persisterende doodswens of euthanasiewens. Bijvoorbeeld: wat is de rol van de verpleegkundige in de zorg voor iemand met een persisterende doodswens? Hoe voer je als psychiater een second opinion uit in het kader van een euthanasietraject op psychische grondslag? Wat zijn de afspraken over verwijzing als je zelf geen euthanasie wilt uitvoeren? Wat is de rol van een psychiater als iemand kiest om te stoppen met eten en drinken?
- We zorgen ervoor dat het bestaande scholingsaanbod goed beschikbaar is en nemen initiatief om nieuw aanbod te creëren als dit nodig is.
- We stellen, samen met een grote groep (ervarings)deskundigen, een onderzoeksagenda op. Hiermee kunnen we ethici en wetenschappers duidelijk maken welke nieuwe kennis nodig is om de zorg te verbeteren.
- We zetten ons in om meer psychiaters 2nd opinions uit te laten voeren in het kader van een euthanasietraject.
- Er is al een richtlijn voor euthanasie op psychische grondslag, maar nog geen zorgstandaard. Deze beschrijft wat patiënten belangrijk vinden, welke zorg nodig is en hoe dit het beste georganiseerd kan worden. Als ThaNet pleiten we voor de ontwikkeling van een dergelijke standaard.